استفاده از لینکها فقط برای زیبایی نیست؛ بلکه سه مشکل بزرگ را حل میکند:
- جلوگیری از شلوغی: به جای اینکه تمام اطلاعات (مثل آدرس IP، شماره قرارداد یا نام مسئول) را کنار شکل بنویسید و صفحه را سیاه کنید، آنها را در یک لینک مخفی کنید.
- ناوبری آسان (Navigation): در فایلهای چند صفحهای، کاربران میتوانند مثل یک وبسایت، با کلیک روی دکمهها بین صفحات جابجا شوند.
- اتصال به منابع خارجی: دیاگرام شما میتواند به عنوان یک «هاب مرکزی» عمل کند که به فایلهای Word، Excel یا صفحات وب متصل است.
بخش اول: ایجاد لینک خارجی (External Link)
منظور از لینک خارجی، اتصال یک شکل به یک وبسایت (URL)، یک آدرس ایمیل یا یک فایل در کامپیوتر شماست.
۱. اتصال به وبسایت
فرض کنید لوگوی شرکت گوگل را در دیاگرام دارید و میخواهید با کلیک روی آن، سایت گوگل باز شود.
- شکل مورد نظر را انتخاب کنید.
- کلیدهای ترکیبی Ctrl + K را فشار دهید (یا کلیک راست کرده و گزینه Hyperlink را بزنید).
- پنجرهای باز میشود. در کادر اول یعنی Address، آدرس سایت را کامل وارد کنید (مثلاً https://www.google.com).
- نکته مهم (Description): در پایین پنجره کادری به نام Description وجود دارد. متنی که اینجا مینویسید، زمانی که کاربر ماوس را روی شکل نگه دارد، نمایش داده میشود (مثل یک راهنما).
- OK را بزنید.
۲. اتصال به فایل (Word, Excel, PDF)
فرض کنید در فلوچارت اداری، مرحلهای به نام «تکمیل فرم قرارداد» دارید. میتوانید آن را مستقیماً به فایل Word قرارداد لینک کنید.
- شکل را انتخاب کنید و Ctrl + K را بزنید.
- در بخش Address، روی دکمه Browse (که معمولاً با نام Local File دیده میشود) کلیک کنید.
- فایل مورد نظر را از کامپیوتر خود انتخاب کنید.
- نکته امنیتی: اگر فایل دیاگرام را برای کسی ایمیل میکنید، فایل ضمیمه (لینک شده) هم باید همراه آن ارسال شود و در همان مسیر نسبی (Relative Path) قرار داشته باشد، وگرنه لینک کار نخواهد کرد.
۳. اتصال به ایمیل
میخواهید با کلیک روی آیکون «پشتیبانی»، نرمافزار Outlook باز شود و آماده ارسال ایمیل باشد؟
- در پنجره Hyperlink، در کادر Address بنویسید: mailto:support@company.com
- با کلیک روی شکل، برنامه ایمیل کاربر باز میشود.
بخش دوم: ایجاد لینک داخلی (Internal Link)
این جذابترین بخش برای ساخت داشبوردها و نقشههای پیچیده است. لینک داخلی یعنی اتصال یک شکل به صفحهای دیگر یا شکلی دیگر در همان فایل ویزیو.
۱. لینک به صفحه دیگر (Page to Page)
فرض کنید صفحه اول شما «نمای کلی کارخانه» است و میخواهید با کلیک روی بخش «انبار»، به صفحه (Page-2) که نقشه انبار است بروید.
- شکل انبار را در صفحه اول انتخاب کنید و Ctrl + K را بزنید.
- مهم: کادر Address را خالی بگذارید! (این کادر فقط برای لینک خارجی است).
- روی دکمه Browse روبروی گزینه Sub-address کلیک کنید.
- پنجرهای باز میشود که لیست تمام صفحات (Pages) فایل شما را نشان میدهد.
- صفحه مقصد (مثلاً Page-2) را انتخاب کنید.
- دو بار OK را بزنید.
۲. لینک به یک شکل خاص (Zoom to Shape)
گاهی نمیخواهید فقط به صفحه بعد بروید، بلکه میخواهید ویزیو دقیقاً روی یک دستگاه خاص در آن صفحه زوم کند.
- در همان پنجرهای که صفحه را انتخاب کردید (Sub-address)، لیستی از شکلها (Shapes) هم وجود دارد.
- اگر شکلهای شما نامگذاری شده باشند، میتوانید شکل مقصد را انتخاب کنید.
- در این حالت، وقتی کاربر کلیک میکند، ویزیو به صفحه مقصد رفته و آن شکل خاص را در مرکز تصویر قرار میدهد.
بخش سوم: مدیریت و ویرایش لینکها
مدیریت لینکها در ویزیو بسیار منعطف است.
چگونه لینک را تست کنیم؟
در محیط طراحی ویزیو، کلیک چپ معمولی لینک را باز نمیکند (چون کلیک چپ برای انتخاب شکل است).
- روش تست: کلید Ctrl را نگه دارید و سپس روی شکل کلیک کنید. (نشانگر ماوس به شکل دست در میآید).
چگونه لینک را ویرایش یا حذف کنیم؟
- روی شکل کلیک راست کنید.
- گزینه Edit Hyperlink را بزنید.
- برای ویرایش، آدرس را تغییر دهید.
- برای حذف، دکمه Delete را در پایین پنجره بزنید.
افزودن چند لینک به یک شکل
آیا میدانستید یک شکل میتواند همزمان چند لینک داشته باشد؟
- در پنجره Hyperlinks، دکمه New را بزنید.
- لینک دوم را تعریف کنید.
- در این حالت، وقتی کاربر روی شکل راست کلیک کند، لیستی از لینکها را میبیند و میتواند انتخاب کند کدام را باز کند.
نکات طلایی برای طراحی دیاگرامهای لینکدار
- خروجی گرفتن: اگر فایل ویزیو را به صورت عکس (JPG/PNG) ذخیره کنید، لینکها از کار میافتند! برای حفظ لینکها، باید خروجی را به صورت PDF یا Web Page (HTML) بگیرید.
- نشانه بصری: ویزیو به صورت پیشفرض ظاهر شکل را تغییر نمیدهد (مثل آبی شدن متن در وب). کاربر ممکن است نفهمد این شکل لینک دارد.
- پیشنهاد: خودتان یک آیکون کوچک (مثل زنجیر یا فلش) کنار شکل بگذارید یا رنگ متن را آبی و زیرخطدار کنید تا کاربر ترغیب به کلیک شود.
- ساخت دکمه بازگشت: اگر لینکی ساختید که از صفحه ۱ به صفحه ۵ میرود، حتماً در صفحه ۵ یک دکمه «بازگشت» (Back) بسازید که کاربر را به صفحه ۱ برگرداند.
جمع بندی
قابلیت لینکدهی (Hyperlinking) در ویزیو، ابزاری است که دیاگرامهای شما را از یک «تصویر ایستا» به یک «نرمافزار کوچک» تبدیل میکند. این قابلیت برای مستندسازی پروژههای IT، چارتهای سازمانی بزرگ و نقشههای فرآیندی پیچیده بسیار حیاتی است.
پیشنهاد میکنیم همین الان یک فایل تمرینی باز کنید و سعی کنید یک منوی فهرست (Table of Contents) بسازید که به صفحات مختلف لینک میشود.