ساخت سربرگ و پاورقی حرفه‌ای برای مقالات در Word ، وقتی صحبت از نگارش مقالات علمی، تحقیقاتی یا آموزشی می‌شود، ظاهر سند Word نیز به اندازه محتوای آن اهمیت دارد. دو عنصر مهم که ظاهر مقاله را حرفه‌ای و منظم می‌کنند، سربرگ (Header) و پاورقی (Footer) هستند.
در این مقاله یاد می‌گیرید چگونه با استفاده از ابزارهای داخلی مایکروسافت ورد، سربرگ و پاورقی حرفه‌ای طراحی کنید، بدون نیاز به هیچ نرم‌افزار جانبی.
تفاوت Header و Footer در Word
- Header (سربرگ): اطلاعاتی که در بالای تمام صفحات یا صفحات خاص نمایش داده می‌شوند؛ مثل عنوان مقاله، لوگو، تاریخ یا شماره دانشجویی.
- Footer (پاورقی): اطلاعاتی که در پایین صفحات تکرار می‌شوند؛ مثل شماره صفحه، آدرس ایمیل، وب‌سایت یا نام نویسنده.
چگونه سربرگ (Header) اضافه کنیم؟
- روی بالای صفحه دابل کلیک کنید یا از منوی:
Insert → Header
یکی از قالب‌های آماده را انتخاب کنید، یا گزینه Edit Header را بزنید. - محتوای دلخواه را وارد کنید:
- عنوان مقاله
- شماره دانشجویی
- لوگو (Insert → Pictures)
- فونت، رنگ و سایز را تنظیم کنید (از تب Home).
- برای متفاوت کردن صفحات اول یا فرد/زوج، از تب Header & Footer → Different First Page / Different Odd & Even Pages استفاده کنید.
طراحی حرفه ای سربرگ
✅ استفاده از جدول
برای چیدمان منظم، ابتدا یک جدول یک‌سطره و چندستونه ایجاد کنید:
Insert → Table → 1×3
ستون‌ها را برای جای‌گذاری لوگو، عنوان و اطلاعات تماس استفاده کنید. سپس:
- حاشیه‌های جدول را پاک کنید (Table → Borders → No Border)
- محتوای هر سلول را وسط‌چین یا راست‌چین کنید
✅ اضافه کردن خط زیر سربرگ
از تب:
Insert → Shapes → Line
می‌توانید یک خط باریک زیر سربرگ بکشید تا تفکیک بهتری ایجاد شود.
چگونه پاورقی (Footer) اضافه کنیم؟
- روی پایین صفحه دابل کلیک کنید یا از منوی:
Insert → Footer
یکی از قالب‌ها را انتخاب کرده یا روی Edit Footer کلیک کنید. - موارد رایج برای پاورقی:
- شماره صفحه
- ایمیل نویسنده
- لینک سایت یا شبکه اجتماعی
- تاریخ ویرایش
- برای افزودن شماره صفحه:
Insert → Page Number → Bottom of Page
بیشتر بدانید : ویزیو چیست؟
طراحی حرفه ای پاورقی
✅ ترکیب متن با شماره صفحه
می‌توانید شماره صفحه را در یک طرف و نام نویسنده را در طرف دیگر قرار دهید. از جدول برای تقسیم‌بندی استفاده کنید یا تنظیمات Align را به کار ببرید.
✅ استفاده از خطوط جداکننده
برای جداسازی پاورقی از متن اصلی، از خطوط افقی استفاده کنید یا خط بالای پاورقی را ویرایش کنید:
Design → Header & Footer Tools → Footer from Top
✅ استفاده از فونت متفاوت و کوچکتر
برای جلوگیری از شلوغی، از فونتی کوچکتر از متن اصلی استفاده کنید (مثلاً 9pt یا 10pt).
نکات حرفه ای
- در مقالات رسمی، اغلب صفحه اول سربرگ یا پاورقی ندارد (گزینه: Different First Page).
- اگر مقاله چاپی است، از شماره‌گذاری زوج و فرد استفاده کنید (Odd & Even Pages).
- برای پایان‌نامه یا مقاله علمی، معمولاً فقط شماره صفحه در پاورقی کافی‌ست.
- می‌توانید با استایل‌دهی به Header و Footer، قالب اختصاصی برای دانشگاه یا سازمان خود طراحی کنید.
ذخیره و استفاده مجدد از سربرگ و پاورقی
پس از طراحی حرفه‌ای، می‌توانید آن را به‌عنوان قالب (Template) ذخیره کنید:
File → Save As → Word Template (*.dotx)
با این کار، در پروژه‌های بعدی نیازی به طراحی مجدد نخواهید داشت.
نتیجه گیری
ساخت سربرگ و پاورقی حرفه‌ای برای مقالات در Word ، بخش‌های ظاهراً ساده اما بسیار مهم در هر مقاله‌ای هستند. با کمی دقت و استفاده از ابزارهای ورد، می‌توانید مقالاتی با ساختار حرفه‌ای، مرتب و استاندارد تولید کنید؛ چه برای پروژه دانشگاهی باشد، چه برای مجله‌های علمی.
