در دنیای دیجیتال، مرورگر (Browser) دروازه ورود ما به اینترنت است. شاید فکر کنید انتخاب مرورگر اهمیت چندانی ندارد و “همه آنها فقط سایت باز میکنند”، اما سخت در اشتباهید. مرورگری که انتخاب میکنید، تعیینکننده سرعت کار، میزان مصرف باتری لپتاپ و از همه مهمتر، امنیت اطلاعات شخصی شماست.
سالهاست که نبرد اصلی بین دو غول بزرگ جریان دارد: گوگل کروم (Google Chrome)، پادشاه محبوب و بیرقیب بازار، و موزیلا فایرفاکس (Mozilla Firefox)، روباه آتشین و مدافع سرسخت حریم خصوصی. اما در سال ۲۰۲۴، کفه ترازو به نفع کدام یک سنگینی میکند؟ در این مقاله، این دو مرورگر را در رینگ بوکس قرار میدهیم و در ۴ راند اصلی (سرعت، مصرف رم، امنیت و افزونهها) با هم مقایسه میکنیم تا ببینیم کدام یک شایسته نصب روی سیستم شماست.
۱. گوگل کروم (Google Chrome)؛ قهرمان سنگینوزن
کروم که در سال ۲۰۰۸ عرضه شد، به سرعت اینترنت اکسپلورر را کنار زد و اکنون بیش از ۶۵ درصد سهم بازار را در اختیار دارد. کروم بر پایه پروژه متنباز «کرومیوم» (Chromium) ساخته شده و به دلیل یکپارچگی بینظیر با سرویسهای گوگل، انتخاب اول بسیاری از کاربران است.
۲. موزیلا فایرفاکس (Mozilla Firefox)؛ شورشیِ مستقل
فایرفاکس تنها مرورگر مطرحی است که بر پایه کرومیوم نیست و از موتور اختصاصی خود (Gecko) استفاده میکند. این مرورگر توسط یک سازمان غیرانتفاعی (Non-profit) اداره میشود که شعارش “اینترنت برای مردم، نه برای سود” است. فایرفاکس در سالهای اخیر با آپدیت بزرگ “کوانتوم”، جانی تازه گرفته است.
راند اول: سرعت و عملکرد (Performance)
همه ما عاشق سرعت هستیم. هیچکس دوست ندارد برای لود شدن یک صفحه ۱۰ ثانیه صبر کند.
- گوگل کروم: کروم همچنان در اکثر بنچمارکها (تستهای سرعت) رتبه اول را دارد. موتور پردازش جاوا اسکریپت کروم (V8) بسیار قدرتمند است و صفحات سنگین و گرافیکی را مثل آب خوردن باز میکند. اگر اولویت شما فقط و فقط سرعت باز شدن صفحات است، کروم برنده است.
- فایرفاکس: فایرفاکس دیگر آن مرورگر کندِ قدیمی نیست. نسخه جدید کوانتوم فاصله را با کروم بسیار کم کرده است. شاید در باز کردن اولیه صفحات چند میلیثانیه کندتر باشد، اما در اسکرول کردن صفحات سنگین بسیار روان عمل میکند.
برنده این بخش: گوگل کروم (با اختلاف بسیار جزئی).
راند دوم: مصرف منابع سیستم (RAM Usage)
اینجا همان پاشنه آشیل معروف کروم است. حتماً شنیدهاید که میگویند: “کروم رم کامپیوتر را میخورد!”
- گوگل کروم: کروم برای هر تب (Tab) یک پردازش جداگانه در CPU ایجاد میکند. این کار باعث پایداری میشود (اگر یک تب هنگ کند، کل مرورگر بسته نمیشود) اما به قیمت مصرف وحشتناک رم تمام میشود. اگر لپتاپ شما کمتر از ۸ گیگابایت رم دارد، باز کردن ۱۰ تب در کروم میتواند سیستم را کند کند.
- فایرفاکس: فایرفاکس مدیریت منابع بسیار بهینهتری دارد. این مرورگر وقتی تعداد تبها زیاد میشود، رم کمتری نسبت به کروم اشغال میکند. اگر عادت دارید ۵۰ تب را همزمان باز بگذارید، فایرفاکس فشار کمتری به فن و باتری لپتاپ شما میآورد.
برنده این بخش: موزیلا فایرفاکس (ناجی سیستمهای ضعیف و متوسط).
راند سوم: حریم خصوصی و امنیت (Privacy)
اینجاست که تفاوتهای ایدئولوژیک دو شرکت آشکار میشود.
- گوگل کروم: بیایید رو راست باشیم؛ گوگل یک شرکت تبلیغاتی است و درآمدش از راه جمعآوری دادههای کاربران و نمایش تبلیغات هدفمند به دست میآید. اگرچه کروم امنیت بالایی در برابر ویروسها دارد، اما از نظر “حریم خصوصی” ضعیف عمل میکند. کروم به طور پیشفرض ردپای شما را دنبال میکند تا گوگل بداند به چه چیزهایی علاقه دارید.
- فایرفاکس: فایرفاکس دقیقاً نقطه مقابل است. این مرورگر به طور پیشفرض ردیابهای تبلیغاتی (Trackers)، کوکیهای شخص ثالث و حتی اثر انگشت دیجیتال (Fingerprinting) را مسدود میکند.
- ویژگی طلایی Container: فایرفاکس قابلیتی دارد که به شما اجازه میدهد فعالیتهای فیسبوک یا گوگل خود را در یک “ظرف” جداگانه ایزوله کنید تا آنها نتوانند بفهمند در تبهای دیگر چه میکنید.
برنده قاطع: موزیلا فایرفاکس (پادشاه حریم خصوصی).
راند چهارم: افزونهها و اکوسیستم (Extensions)
مرورگر بدون افزونه مثل خانه بدون مبلمان است.
- گوگل کروم: فروشگاه وب کروم (Chrome Web Store) بزرگترین آرشیو افزونهها در جهان را دارد. تقریباً برای هر کاری که فکرش را بکنید، یک افزونه در کروم وجود دارد. همچنین اگر کاربر اندروید هستید، هماهنگی (Sync) بین بوکمارکها و تاریخچه جستجو در گوشی و کامپیوتر در کروم بینظیر است.
- فایرفاکس: فایرفاکس هم کتابخانه افزونههای بسیار غنیای دارد و اکثر افزونههای مهم کروم، نسخه فایرفاکس هم دارند. اما یک برتری بزرگ فایرفاکس این است که نسخه موبایل فایرفاکس هم از افزونهها پشتیبانی میکند (مثلاً میتوانید ادبلاکر را روی گوشی هم داشته باشید)، چیزی که کروم اندروید از آن محروم است.
برنده: مساوی (کروم به خاطر تعداد افزونه، فایرفاکس به خاطر افزونههای موبایل).
جدول مقایسه سریع
| ویژگی | گوگل کروم (Chrome) | موزیلا فایرفاکس (Firefox) |
| موتور پایه | Chromium (انحصاری گوگل) | Gecko (متن باز) |
| مصرف رم | بسیار بالا (سنگین) | متوسط و بهینه |
| حریم خصوصی | ضعیف (جمعآوری داده) | عالی (مسدودسازی ردیاب) |
| سرعت | عالی | بسیار خوب |
| رابط کاربری | ساده و مینیمال | قابل شخصیسازی بالا |
نتیجهگیری: کدام را نصب کنیم؟
هیچ پاسخی برای همه درست نیست. انتخاب نهایی به اولویتهای شما بستگی دارد:
گوگل کروم را انتخاب کنید اگر:
- غرق در دنیای گوگل هستید: از جیمیل، گوگل داکس و تقویم گوگل زیاد استفاده میکنید و میخواهید همه چیز یکپارچه باشد.
- سیستم قدرتمندی دارید: رم بالای ۸ یا ۱۶ گیگابایت دارید و مصرف منابع برایتان مهم نیست.
- توسعهدهنده وب هستید: ابزارهای DevTools کروم همچنان استاندارد صنعت وب هستند.
موزیلا فایرفاکس را انتخاب کنید اگر:
- حریم خصوصی خط قرمز شماست: نمیخواهید غولهای فناوری تکتک کلیکهای شما را رصد کنند.
- مولتیتسکینگ سنگین دارید: عادت دارید دهها تب باز کنید و نمیخواهید سیستم کند شود.
- عاشق شخصیسازی هستید: میخواهید جای دکمهها، تمها و فونتها را به دلخواه خود تغییر دهید.
- از انحصار متنفرید: میخواهید از تنها مرورگری حمایت کنید که اجازه نداده اینترنت کاملاً در اختیار گوگل قرار بگیرد.
پیشنهاد نویسنده: اگر سالهاست کاربر کروم هستید، پیشنهاد میکنم برای یک هفته فایرفاکس را به عنوان مرورگر پیشفرض امتحان کنید. قابلیت ایمپورت کردن تمام پسوردها و بوکمارکها از کروم به فایرفاکس تنها با یک کلیک وجود دارد. شاید سبکی و امنیت آن شما را شگفتزده کند!